Net (z)onder spanning

Een betrouwbare energievoorziening is essentieel voor een moderne maatschappij. Het niet beschikbaar zijn van aardgas, transportbrandstoffen en elektriciteit leidt tot immense economische schade. Wanneer het getroffen gebied uitgebreid is en/of de onderbreking lang duurt, raakt de maatschappij zelfs ontwricht. Vooral een onderbreking van de elektriciteitsvoorziening heeft al snel ingrijpende gevolgen. Zowel de sporadisch voorkomende omvangrijke en langdurige onderbrekingen van de voorziening in ons eigen land (Haaksbergen, 2005; Bommelerwaard, 2007), als wat vaker optredende uitgebreide en  langdurige onderbrekingen in het buitenland, laten dit duidelijk zien. Die afhankelijkheid van elektriciteit komt met name door de brede toepassing ervan en het feit dat informatie- en communicatietechnologie (ICT) steeds verder in de maatschappij doordringt. Het gevolg daarvan is dat wanneer de stroom uitvalt, allerlei ICT niet langer functioneert en de processen die daardoor worden ondersteund, stilvallen. De kassa’s in winkels werken niet meer, geldautomaten vallen uit, kantoorautomatisering en telefonie, voor zover althans niet voorzien van een accubatterij, functioneren niet meer en geautomatiseerde productieprocessen komen tot stilstand. Kortom, het economisch en maatschappelijk leven loopt zonder elektriciteit al snel volledig vast.   Betrouwbaarheid netwerken Voor transport en levering van elektriciteit moeten een elektrische spanning en een elektrische stroom aanwezig zijn. De hoeveelheid elektrische energie die wordt getransporteerd of aan een verbruiker wordt geleverd, is het product hiervan. Wanneer er een onderbreking van de voorziening optreedt, in de volksmond ten onrechte vaak een ‘stroomstoring’ genoemd, zijn zowel de stroom als de spanning verdwenen. Verreweg het grootste deel van de onderbrekingen wordt veroorzaakt doordat er een component in het elektriciteitsnet kapot gaat; de afnemers die zich in het net ‘achter’ de defecte en uitgeschakelde component bevinden, kunnen dan niet langer van elektriciteit worden voorzien omdat er onderweg ‘een kink in de kabel komt’. Veroudering van netcomponenten en graafwerkzaamheden van derden vormen de belangrijkste oorzaak van onderbrekingen van de voorziening. Andere oorzaken komen veel minder voor. In ongeveer een derde van de gevallen is niet duidelijk waardoor een component defect is geraakt. Vaak wordt dit veroorzaakt door de warmteontwikkeling die optreedt bij het defect raken van een component, zodat deze dusdanig is beschadigd dat niet meer kan worden vastgesteld...