Wie wil er dweilen met de kraan open?

Het werk van de waterschappen is simpel: veranderingen in het weer en klimaat vóór blijven. Daarom willen ze óók de circulaire economie en energietransitie ter hand nemen. Want: ‘zonder inspanningen om de CO2 uitstoot te beperken, wordt het dweilen met de kraan open’. Tekst: Tseard Zoethout Dat stelt Hans Oosters, al meer dan twaalf jaar dijkgraaf van het hoogheemraadschap van Schieland en Krimpenerwaard en sinds 2016 ook de voorzitter van de Unie van Waterschappen (UVW). Meteen aan het begin zet hij de zaken op scherp: Nederland loopt achter op de feiten. Ruim tien jaar geleden schetsten klimatologen in opdracht van de overheid al dat er halverwege deze eeuw meer en frequenter wateroverlast in met name stedelijke gebieden zou kunnen plaatsvinden. De regen die voor 2050 werd voorspeld, valt echter nu al. ‘We kunnen zulke veranderingen enkel en alleen bijbenen als we naast onze klassieke taken – als kustbescherming, dijkonderhoud, waterbuffering en –berging en zekerheid voor de behandeling van afvalwater – aandacht aan mitigerende effecten besteden. We zullen dus de circulaire economie en energietransitie ter hand moeten nemen. Als ons land al die drie sporen niet volgt, dan wordt het, althans volgens Oosters, tussen nu en een aantal jaren dweilen met de kraan open. ‘Als overheden waaronder waterschappen de uitstoot van broeikasgassen niet beperken’, voorspelt hij, ‘zal de totale schade aan wateroverlast door klimaatverandering in ons land halverwege deze eeuw op ruim 71 miljard euro uit komen.’ Wat zijn de beperkingen van PPS (publiek-private samenwerking) voor industriële grootverbruikers? ‘Jaarlijks zetten de waterschappen voor ruim twee miljard euro aan opdrachten bij het bedrijfsleven uit. Dat is een groot bedrag maar voor verduurzaming van Nederland zullen we meer meters moeten maken, onder andere door energieterugwinning door middel van vergisting van reststromen uit de voedingsmiddelenindustrie.’ Volgens Oosters beginnen daar de uitdagingen: de wet- en regelgeving is op dit moment niet op deze verduurzaming toegerust. ‘We moeten dergelijke projecten tegenwoordig in aparte BV’s onderbrengen. Nog specifieker: als je als waterschap niet oppast, dan wordt je zelfs vennootschapbelastingplichtig. En dat voor een publiek orgaan.’ ‘De beperking dat waterschappen geen energieleverancier mogen zijn, staat terugwinning van energie...