RIVM adviseert legionellamaatregelen afvalwaterzuiveringsinstallaties

In Nederland is bij 81 afvalwaterzuiveringsinstallaties mogelijk een verhoogd risico op verspreiding van legionella naar de omgeving. Het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu  adviseert installaties met een verhoogd risico om, in afwachting van verder onderzoek, alvast (tijdelijke) maatregelen te nemen om verspreiding van Legionella te voorkomen. Bijvoorbeeld door het afdekken van risicovolle beluchtingsbassins en beschermingsmaatregelen voor medewerkers.

Sinds 2012 neemt het aantal patiënten met legionella in Nederland toe. Meestal kan niet achterhaald worden waar de ziekteverwekkers vandaan komen. Maar de afgelopen jaren zijn een aantal patiënten ziek geworden door het inademen van legionellabacteriën die waarschijnlijk uit een afvalwaterzuiveringsinstallatie komen. Het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu  en Omgevingsdiensten onderzoeken daarom bij hoeveel afvalwaterzuiveringsinstallaties legionella vrij zou kunnen komen.

Risicovolle installaties

De omgevingsdiensten hebben het aantal industriële afvalwaterzuiveringen geïnventariseerd en Stowa Foundation for Applied Water Research het aantal rioolwaterzuiveringsinstallaties. Er zijn in totaal 709 installaties in kaart gebracht, waarvan 382 industriële afvalwaterzuiveringen en 327 rioolwaterzuiveringsinstallaties. Het RIVM heeft een literatuurstudie gedaan. Op basis daarvan is bepaald wanneer groei van legionella in de installatie en verspreiding naar de omgeving het meest aannemelijk is.

Het gaat om biologische zuiveringsprocessen met voedselrijk afvalwater, een temperatuur van het afvalwater tussen de 30 en 38 graden Celsius en beluchting van het afvalwater. Afvalwaterzuiveringsinstallaties die deze eigenschappen hebben, vormen daarmee een verhoogd risico op groei en verspreiding van legionella. Bij 81 afvalwaterzuiveringsinstallaties kunnen deze eigenschappen aanwezig zijn.

Tijdelijke maatregelen

Op basis van voorlopige resultaten heeft het RIVM een deskundigenberaad georganiseerd. Het deskundigenberaad adviseert om waar nodig, tijdelijke maatregelen te nemen die verspreiding van legionella tegen gaan. De belangrijkste is zorgen dat open waterbassins met beluchting afgedekt zijn, zodat legionella niet naar de omgeving verspreidt. In het water dat uit de zuivering komt, kunnen nog legionellabacteriën zitten. Daarom is het belangrijk om gezuiverd afvalwater niet te gebruiken voor werkzaamheden of processen waarbij dit water wordt verneveld. Bijvoorbeeld bij schoonmaakwerkzaamheden op het bedrijf.

Verder onderzoek is nodig om te bepalen welke permanente aanpassingen in afvalwaterzuiveringsinstallaties mogelijke verspreiding van legionella kunnen tegen gaan.