Twintig miljoen euro voor ‘proeftuinen’ aardgasvrije wijken

Minister Ollongren kent aan 27 gemeenten een rijksbijdrage toe voor het aardgasvrij maken van een wijk. Daarvoor is uit de Klimaatenvelop van het kabinet 120 miljoen euro beschikbaar. In het Programma Aardgasvrije Wijken doen gemeenten kennis en ervaring op om bestaande wijken haalbaar en betaalbaar te verduurzamen. In totaal hadden 74 gemeenten een plan ingediend.

Met het programma Aardgasvrije Wijken werkt het kabinet aan het halen van de doelen uit het Klimaatakkoord van Parijs. Het aardgasvrij maken van de gebouwde omgeving moet een belangrijke bijdrage leveren aan het terugdringen van de CO2-uitstoot. Ook helpt het aardgasvrij maken van wijken bij het beperken van de gaswinning in Groningen.

De plannen zijn onder andere beoordeeld op kwaliteit en de financiële onderbouwing. Ook werd gekeken hoe de plannen konden helpen bij mogelijke andere opgaven in de wijk. Om zoveel mogelijk kennis op te doen voor andere wijken is een gevarieerde groep geselecteerd: groot en klein, landelijke en stedelijk, verschillende technieken en spreiding door heel Nederland: elke provincie heeft minimaal één proeftuin.

Eerder werd al bekend dat Rotterdam-Zuid en minimaal vier gemeenten in Groningen zouden worden geselecteerd . Op die plaatsen zijn extra kansen om de woon- en leefomgeving te verbeteren. In Groningen kan bijvoorbeeld de verduurzaming samengaan met de versterking van woningen.

Regierol gemeenten

Voor het delen van kennis en ervaring ontwikkelt de VNG voor alle gemeenten een speciaal programma. Dit programma gaat gemeenten helpen bij het invullen van hun regierol. Dit is nodig om de overgang naar aardgasvrije wijken te versnellen. Andere partners van het Programma Aardgasvrije Wijken zijn het ministerie van EZK, het Interprovinciaal Overleg (IPO) en de Unie van Waterschappen (UVW).

Naast de proeftuinen ondersteunt het rijk het aardgasvrij maken van Nederland met een programma voor aardgasvrije en frisse basisscholen (5 miljoen euro) en een subsidie voor technische innovaties (12,8 miljoen euro).

Het kabinet stelt door de hoge hoeveelheid aanvragen meer geld beschikbaar dan aanvankelijk begroot. Met het toevoegen van het budget voor 2019 konden meer wijken worden geselecteerd. In 2019 wordt een nieuwe uitvraag voorbereid.

In het regeerakkoord is afgesproken dat voor het einde van de kabinetsperiode jaarlijks 30.000 tot 50.000 woningen aardgasvrij worden opgeleverd. Nieuw te bouwen woningen waarvoor na 1 juli een bouwvergunning wordt aangevraagd, moeten in principe aardgasvrij zijn. Gemeenten kunnen daar in bijzondere omstandigheden een uitzondering op maken. Bijvoorbeeld als een project vertraging zou oplopen of als aardgasvrij op een bepaalde locatie (nog) niet mogelijk is.